Energie krijgen doe je zo!

Mensen hebben energie nodig om te leven. Energiegebruik is een heel divers, maar continu proces van het lichaam. Tijdens inspanning gebruiken spieren verschillende energiebronnen en systemen. Maar waar bestaat energiegebruik precies uit?

Gebruik van energie

Energiegebruik is allereerst een groot proces. Het totale energiegebruik bestaat verschillende dingen, zoals het basaal metabolisme, het thermische effect van voeding en het thermische effect van arbeid. Bij nadere uitleg worden deze termen wat duidelijker. Basaal metabolisme is het energieverbruik wanneer het lichaam in totale rust verkeerd. Het bevat 60 tot 70 procent van het totale energieverbruik. Het zijn de benodigde calorieën die je lichaam verbrandt om de normale lichaamsfuncties te kunnen laten werken. Voorbeelden zijn de spijsvertering, bloedcirculatie en de temperatuurregulering. Verschillende factoren hebben invloed op het basaal metabolisme; onder andere leeftijd, sekse, spier- en vetmassa, stress en hormonen.

Het thermische effect van voeding bevat tien procent van al het energiegebruik. De hoeveelheid en soort voeding heeft hier invloed op. Daarnaast heeft je lichaam energie nodig tijdens activiteiten. Dit wordt ook wel activiteitenmetabolisme genoemd. Het lichaam is voor deze energie afhankelijk van voedingsstoffen.

Het lichaam kent veel verschillende energiesystemen. Het doel van die systemen is het leveren van energie in de vorm van het zogenaamde ATP (Adenosinetrifosfaat). ATP is de ‘universele energiedrager’ van het menselijk lichaam.  Bij korte intensieve inspanningen wordt gebruik gemaakt van het Vrije ATP. Hoe korter en met meer inspanning de oefeningen hoe meer Vrije ATP wordt aangemaakt.

Voeding

Van voeding krijg je energie. Voeding is namelijk de brandstof van ons lichaam. Wat en wanneer je eet is echter het belangrijkste, wil je lichaam optimaal presteren. Het is cruciaal om je hoeveelheid brandstof op peil te houden door de dag heen. Goed is het daarom om kleine maaltijden te eten, ongeveer zes tot acht op een dag. Zo eet je de hele dag door, waardoor je stofwisseling intact blijft, en je lichaam genoeg energie heeft om goed te functioneren.

Je moet je lichaam de hele dag door van brandstof voorzien. Sla je een maaltijd over, vraag je maar eens af hoe je je dan voelt. Waarschijnlijk niet energiek. Eet je drie kleine maaltijden, met gezonde snacks tussendoor, dan verminderd de eetlust om een flinke maaltijd te eten of ongezond te gaan snacken.

Het soort voedsel is van groot belang bij het optimaliseren van het energieniveau. Je kunt veel koolhydraten eten, maar het moeten wel goede koolhydraten zijn. Volkoren granen, fruit en bonen bijvoorbeeld. Alle koolhydraten geven ons lichaam energie in de vorm van glucose, oftewel bloedsuiker. Gezonde koolhydraten geven ons lichaam echter duurzame energie. Beter is het dus om geen koolhydraten van lage kwaliteit te eten zoals wit brood, cornflakes of snoep. Daarvan gaat de bloedsuikerspiegel omhoog, wat er voor zorgt dat je een kortstondige energiekick krijgt. Het effect daarvan is dat je vervolgens weer moe bent.

Tevens is het goed om te blijven variëren en combineren met eten. Gezonde vetten met de juiste koolhydraten binnen krijgen over de dag is belangrijk. Eiwitten zijn daarnaast ook essentieel voor onze energie. Eiwitten worden langzamer verteerd waardoor we langer een ‘vol’ gevoel hebben. Kipfilet, kalkoen, vis, eieren, yoghurt, kaas, bonen en sojamelk zijn goede voorbeelden van eiwitten. Probeer bij elke maaltijd eiwitten te eten.

Het klinkt raar, maar ook ijskoud water is niet geheel goed. Als het heel erg warm is buiten, ben je snel geneigd koud water uit de koelkast te drinken. Echter, dranken op kamertemperatuur zijn beter om te drinken. Dit omdat koud water meer energie vergt van het lichaam, dan water op kamertemperatuur. Alcohol moet men sowieso met mate drinken, omdat dit ook een groot effect heeft op je lichaam en energiehuishouding.

Het is zaak om bovengenoemde processen in stand te houden. Als je je maaltijden goed plant door de dag heen, heeft je lichaam al gauw meer energie om topprestaties te leveren op bijvoorbeeld je werk of in de sport.

Energiedip?

Allereerst moet je stress zien te voorkomen. Het zorgt voor een energiedip omdat je tijdens een stressvolle tijd niet de ontspanning vindt die nodig is om energie te krijgen. Te weinig ontspanning zorgt voor slaapproblemen en een mindere spijsvertering. Ontspannen is dus heel belangrijk. Doe in de week in ieder geval iets voor jezelf. Lees een leuk boek of volg een yoga les.

Daarnaast is het ervaren van verschillende geuren ook goed voor de energiehuishouding. Oliën kunnen kalmeren, meer concentratie veroorzaken en je dus energieker maken. Kruiden, of pepermunt zijn goed voor de zintuigen, die er vervolgens voor zorgen dat stress en mentale vermoeidheid verdwijnen. Zelfs in bad- en doucheproducten kunnen zogenaamde extracten zitten die stress en vermoeidheid verminderen. Gevolg: meer energie.

Beweging

Bewegen zorgt voor een goede doorbloeding en daardoor een goede functie van het hart. Het frist je gedachten op en het is tevens natuurlijk goed voor je figuur. Van al deze dingen krijg je vervolgens meer energie. De Nederlandse bewegingsnorm is vijf dagen bewegen. Dat klinkt heel veel, maar elk van die dagen een half uurtje bewegen? Dat is niet veel. Bijna iedereen maakt bij het woord beweging de associatie met teamsporten of een sportschool. Maar fietsen of wandelen behoort ook al tot de bewegingsnorm. Zelfs strijken of stofzuigen en andere huishoudelijke taken vallen onder beweging.

Emoties

Tenslotte hebben emoties ongeveer de meeste invloed op ons lichaam. Zowel fysiek als mentaal. Ons immuunsysteem wordt versterkt doordat ons bewustzijn toeneemt, waarna onze geestelijke- en fysieke gezondheid hetzelfde doet. Wanneer wij mensen emotioneel een balans hebben gevonden, voelt men zich fysiek ook veel beter.

Maar hoe kan je die mentale, emotionele en fysieke oorzaken er niet toe laten doen? Veel mensen zoeken activiteiten op die negatieve gevoelens wegstoppen. Seks, sporten, sensatiezucht zoals gokken, overeten, alcohol en ga zo maar door. Het nadeel van deze methoden is echter dat spanningen tijdelijk verminderen en zich daarna weer opbouwen. Waarna hetzelfde proces in werking treedt. Hier heb je direct het begrip verslaving te pakken.

Daarom is het belangrijk om je energiehuishouding te beheren. Eet gezond en voldoende, sport regelmatig, rust genoeg uit, heb een goede en stabiele ademhaling en denk bewust en goed na over bijvoorbeeld emoties. Je levensstijl veranderen hoeft echt niet drastisch. Doe dit geleidelijk met kleine stappen en doelen.